poniedziałek, 4 kwietnia 2011

Istota i zadania rachunkowości

Istota i zadania rachunkowości:

Rachunkowość jest podstawowym źródłem informacji ekonomicznej jednostki. informuje o przebiegu procesów gospodarczych: o ich wynikach (efektach), o sytuacji finansowej jednostki.

rachunkowość - system przetwarzania danych. ma dane związane z działalnością przedsiębiorstwa na wejściu, są one przetwarzana i staja się informacjami na wyjściu (na sprawozdania).

Odbiorcy informacji rachunkowych

odbiorcy informacji rachunkowych:
odbiorcy zewnętrzni:  banki, kontrahenci, ZUS, inwestorzy, urzędy skarbowe.

Rachunkowość finansowa i zarządcza

rachunkowość finansowa i zarządcza:

rachunkowość finansowa jest dyscyplina hermetyczna (określone prawa) - moc obowiązująca w danym kraju.
kodeks postępowania rachunkowości: ustawa o rachunkowości (wrzesień 1994, nowelizacja 2002).
np ustawa o podatkach: ustawa określa większe przedsiębiorstwa: osobowość prawna, osoby fizyczne, jeśli firma ma przychody powyżej 800 tys euro.

rachunkowość zarządcza - informacje są określone przez zarząd.

Podmiot i przedmiot rachunkowości

podmiot rachunkowości - konkretna firma przedsiębiorstwo bądz instytucja - wszystkie jednostki prowadzące rachunkowość.

przedmiot rachunkowości - majątek jednostki - następujace w jednostkach gospodarczych zjawiska i procesy gospodarcze związane z ruchem i finansowaniem środków.

Aktywa i pasywa

1 aktywa - ze względu na to jaka przyjmują formę, postać: aktywa trwale/aktywa obrotowe.
aktywa są to zasoby majątkowe pozostające pod kontrola przedsiębiorstwa, o wiarygodnej wartości, będące skutkiem poprzedniej działalności, zdarzeń, które przyniosą korzyści ekonomiczne.

2 pasywa - źródła finansowania.

Bilans majątkowy, istota bilansu

BILANS MAJĄTKOWY - specyficzne sprawozdanie

1 istota bilansu majątkowego
równoważenie majątku - bilans majątkowy
aktywa = pasywa - zasada równowagi bilansowej

bilans - w sumach końcowych, równoważne zestawienie zasobów (aktywów) i źródeł ich pochodzenia (pasywów) sporządzone na określony termin zwany momentem bilansowym.
bilans jest ujęciem statycznym majątku na dany moment. Rozliczenie jest w roku obrachunkowym - jednak nie zawsze ten rok pokrywa się z kalendarzowym.
31 grudnia jest najczęstszym terminem sporządzania bilansu.
np. cukrownictwo - w październiku jest uruchamiana produkcja, sprawozdanie jest od października do września.
np. zmiana właściciela lub upadłość.

Suma bilansowa - sumujemy wartościowo A=P.

bilans - sprawozdanie które dostarcza wielu ważnych informacji.


BILANS:
     A         |      P
-----------|------------
Aktywa     |   kapitały
Trwałe      |   własne
-----------|
                |
Aktywa    |------------
obrotowe |
                |   kapitały
                |   obce
                |------------
                |zobowiązania
                |długotermin.
---------------------
    A       =     P

Kapitały Własne + Zob Dług = kapitał stały
kapitał pracujący (kapitał obrotowy netto) = AO-ZK=KS-AT

Zasada równowagi bilansowej

suma Aktywów = suma Pasywów

pewnik, aksjomat, równanie tożsamościowe.

jest jeden majątek w przedsiębiorstwie, tylko patrzymy na niego z 2 stron.

Wynik finansowy w bilansie

zysk = wynik finansowy - pomiędzy momentami bilansowymi nastąpił przyrost wartości.

strata - w okresie obrachunkowym miedzy 1 a 2 momentem nastąpił ubytek - 2 możliwości: dopisać stratę do aktywów (robiono tak do 1991) lub strata w pasywach z ujemnym znakiem.
stratę umieszczamy w kapitałach własnych.

Bilansowanie w praktyce

Bilans musi być:
 - zupełny (kompletny) - żadne pozycje nie mogą być pominięte.
 - realny - dlatego poprzedza go inwentaryzacja - musi być w nim to co rzeczywiście istnieje.
 - przejrzysty - aktywa są prezentowane wg rosnącej lub malejącej płynności. upłynnienie - zamienienie na środki pieniężne. np: malejąca płynność w amerykańskim bilansie i rosnąca w polskim.
 - pasywa porządkujemy wg kryterium zwrotności (wymagalności) - kapitały własne nie mają terminu wymagalności, obce mają termin zwrotu, np zob długoterminowe.
 - ciągły - bilans zamknięcia jednego okresu, np. roku jest bilansem otwarcia dla następnego, ma być sporządzany wg tych samych zasad.

bilans przejściowy - gdy zmieniają się zasady. bilans z poprzedniego okresu zmienia się na bilans na nowych zasadach i wtedy są porównywane. zachowana jest ciągłość.

sobota, 2 kwietnia 2011

Analiza pionowa i pozioma bilansu.

Analiza pionowa: oddzielnie analizujemy aktywa i pasywa.

Badamy aktywa:
- dynamika, zmiany w czasie
- struktura i jej zmiany w czasie
- stany poszczególnych składników
- sumę wszystkich składników-jeśli rośni z okresu na okres to dobrze dla przedsiębiorstwa.
- określamy procentowy udział jednego składnika w stosunku do całości.

Struktura zależy od rodzaju działalności (czy dominują aktywa trwałe czy obrotowe)

Aktywa trwałe są dla właściciela opatrzone największym ryzykiem, dlatego powinno ich być możliwie jak najmniej. Wynik (zyski) powstaje na aktywach obrotowych. aktywa trwałe umożliwiają obrotów. inwestycje długoterminowe w aktywach trwałych przynoszą zyski.

Badamy tez oddzielnie pasywa:
- struktura: stosunek jednych do drugich (kw do ka)
- procentowy udział jednego składnika w stosunku do reszty. jak pasywa obce są 2 razy większe od własnych to lepiej.
Długi opłaca się zaciągać przy dobrej koniunkturze gospodarczej - efekt dźwigni finansowej, gdy koniunktura się kończy to efekt maczugi finansowej.

Analiza pozioma:
Porównuję się pewne grupy aktywów z pewnymi grupami pasywów. Głównie bada się jak sfinansowane są aktywa trwałe (największe ryzyko). Powinny być sfinansowane przez kapitały własne. Kapitałów własnych powinno być przynajmniej tyle ile wartości aktywów trwałych - złota zasada bilansowanie. Najlepiej jak kapitałów stałych jest więcej niż aktywów trwałych, kapitał pracujący zabezpiecza płynność finansową - zdolność do spłaty zobowiązań (spłacamy je aktywami obrotowymi).

Podstawy dynamicznego rachunku majątkowego

Podstawy dynamicznego rachunku majątkowego:

Zastosowanie, zaangażowanie zasobów powoduje zmiany. Są one dwukierunkowe: zwiększają lub zmniejszają majątek. Działanie przedsiębiorstwa można rozłożyć na procesy, a procesy na zaszłości - operacje gospodarcze (elementarne zdarzenia, fakty).

Operacje gospodarcze i ich klasyfikacja

operacja gospodarcza - dowolna zmiana majątkowa mająca miejsce w dowolnej firmie w określonym czasie.
zmiana jednego składnika jest związana ze zmianą w innym.

KLASYFIKACJA OPERACJI ze względu na ich wpływ na bilans:
BILANS
A    P
-----------
  +  |    
   -  |    
-----------
      |  +
      |  -
-----------
  +  |  + 
-----------
   -  |  - 
-----------

Każda zmienna musi być udokumentowana - dowód księgowy.
Miejscem gdzie zapisuje się zmiany jest konto.

Konto księgowe - formy i techniki ewidencji

Konto księgowe - urządzenie do zapisu, rejestracji i ewidencji.

Postać tabelaryczna:
- forma amerykańska - amerykana;
- forma rejestrowa - urządzenie do zapisu zaszłości gosp.

KONTO - rachunek zmian majątkowych - elementarne urządzenie księgowe o formie tech. zupełnie dowolnej służące do ewidencji działalności gospodarczej, pod warunkiem, że umożliwi nam okresowe:
1) dodawanie do siebie danych liczbowych jednorodnych operacji gosp.
2) odejmowanie od siebie dowolnych liczbowych jednorodnych operacji gospodarczych o przeciwnym charakterze.

Forma może być dowolna.

JEDNORODNE OPERACJIE GOSPODARCZE - te, które dotyczą tego samego składnika majątkowego.
OPERACJE GOSPODARCZE O PRZECIWNYM CHARAKTERZE - dotyczą tegosamego składnika, ale jedne ujemnie a drugie dodatnie.

Zasada podwójnego zapisu

ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU:
1) zapisanie na dwóch kontach (kwoty)
2) księgujemy po przeciwnych stronach kont
3) w tej samej kwocie

ZAPIS PROSTY - z konta A na konto B, ze strony Wn na Ma, z Ma na Wn.
ZAPIS ZŁOŻONY - np. z konta A kwotę a po stronie Ma i z konta B kwotę b po stornie Ma, księgujemy na koncie C po stronie Wn w kwocie a+b.

Zasada funkcjonowania kont bilansowych

Konto bilansowe - konta aktywów i pasywów. konta aktywów i pasywów funkcjonują w sposób przeciwstawny.

KONTO AKTYWÓW - saldo początkowe i + po stornie Wn, - po stronie Ma, saldo końcowe po stronie Ma: salda debetowe lub zerowe.
KONTO PASYWÓW - po stronie Wn - i saldo końcowe (saldo kredytowe albo zerowe), po stronie MA + i saldo początkowe.

Podstawy rachunku wyników

PODSTAWY RACHUNKU WYNIKÓW:
1. wynik finansowy i jego składniki.
2. rachunek zysków i strat jako sprawozdanie finansowe (ogólna struktura).
3. konta wynikowe.

Istota wyniku finansowego

ISTOTA WYNIKU FINANSOWEGO: element działalności wszystkich jednostek gospodarczych.

WYNIK FINANSOWY - różnica między przychodami a kosztami przypadającymi na okres (współmiernie ze sobą). Koszty poprzedzają przychody.

Przychody

PRZYCHODY - uprawdopodobnione powstanie korzyści ekonomicznych za okres sprawozdawczy o wiarygodnej wartości w postaci zwiększenia aktywów lub zmniejszenie zobowiązań w wyniku czego dojdzie do zwiększenia kap. własnych lub zmiana ich niedoboru w sposób inny niż wniesienie środków przez właścicieli lub udziałowców.

PRZYCHODY:
- uprawdopodobnione powstanie korzyści ekonomicznych,
- w wyniku czego dojdzie do zwiększenia kap własnych lub zmniejszenia ich niedoboru w sposób inny niż wniesienie środków przez właścicieli lub udziałowców,
- za okres sprawozdawczy,
- o wiarygodnej wartości,
- w postaci zwiększenia aktywów lub zmniejszenia zobowiązań.

otrzymanie darowizny lub dotacji przedmiotowych i podmiotowych też jest przychodem

PRZYCHODY - stanowią równowartość sprzedaży wg cen zbytu netto. netto, bo mogą być zwroty i podatek VAT, który nie jest przychodem dla firmy. równowartość towaru wg cen zbytu, dopóki nam nie zapłacą to są nasze należności.

Koszty

KOSZTY:
- w postaci zmniejszenia aktywów lub zw. zobowiązań,
- w wyniku czego dojdzie do zmniejszenia kapitałów własnych lub zwiększenia ich niedoboru w sposób inny niż wycofanie środków przez właścicieli lub udziałowców,
- uprawdopodobnione zmniejszenie korzyści ekonomicznych,
- za okres sprawozdawczy,
- o wiarygodnej wartości.

obdarowanie kogoś, darowizny - koszty marginalne.

KOSZTY - równowartość sprzedanych towarów wg cen zakupu (w handlu), równowartość zużytych środków pracy (maszyny, urządzenia, budynki, narzędzia) pracy ludzkiej (mierzonej zatrudnieniem) usług obcych.

 - wyrażone wartościowo zużycie: śr.pracy, przedmiotów pracy, usług obcych, samej pracy. Koszty można klasyfikować na wiele sposobów. Można wyróżnić trzy podstawowe układy kosztów:

    * układ rodzajowy
    * układ funkcjonalny
    * układ kalkulacyjny
 Układ rodzajowy

Układ rodzajowy kosztów dzieli koszty według rodzaju i obejmuje następujące grupy kosztów:

   1. amortyzacja- celowe wyrażone wartościowo zużycie środków trwałych wliczone w koszty,
   2. zużycie materiałów- zużycie surowców, materiałów podstawowych i pomocniczych, opakowań, paliwa itp.,
   3. zużycie energii,
   4. usługi obce- obróbka obca, usługi transportowe, usługi remontowe, inne usł.obce, ,
   5. wynagrodzenia- wynagrodzenia brutto za prace wykonane na rzecz danego podmiotu,,
   6. ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia- obciążające pracodawcę składki na ubezp. Społeczne, fundusz pracy i FGŚP, ,
   7. podatki i opłaty- podatki kosztowe (od nieruchomości, środków transportu, VAT naliczony) oraz opłaty (skarbowe, notarialne). ,
   8. pozostałe koszty rodzajowe- np. ekwiwalenty pieniężne na rzecz osób fizycznych zaliczane do wynagrodzeń lub świadczeń na rzecz pracowników. .

Układ funkcjonalny

Układ funkcjonalny dzieli koszty według miejsc powstawania kosztów.

   1. koszty działalności podstawowej (produkcyjnej, usługowej, handlowej),
   2. koszty wydziałowe- pośrednie koszty wytwarzania ponoszone na wydziałach produkcji podstawowej. W szczególności koszty utrzymania w ruchu maszyn i urządzeń wytwórczych. ,,
   3. koszty zarządu,
   4. koszty sprzedaży- koszty ponoszone przez dany podmiot w związku ze sprzedażą produktów, dajace się przypisać do określonej partii produktów, jak: koszty opakowania, wysyłki oraz koszty reklamy..
   5. koszty zakupu- związane bezpośrednio z zakupem materiałów jak np.załadunku i wyładunku, przewozu, ubezpieczenia w trakcie przewozu,

Układ kalkulacyjny

Układ kalkulacyjny klasyfikuje koszty w tzw. pozycje kalkulacyjne niezbędne do obliczenia kosztu wytworzenia produktu. Dzieli on koszty następująco:

    * koszty bezpośrednie
          o materiały bezpośrednie,
          o płace bezpośrednie,
    * koszty pośrednie
          o koszty wydziałowe,
          o koszty zarządu,
          o koszty sprzedaży.

Bazując na klasyfikacji kosztów w układzie kalkulacyjnym można obliczyć różne wielkości kosztów, w szczególności zaś:

    * techniczny koszt wytworzenia, będący sumą kosztów bezpośrednich i kosztów wydziałowych,
    * koszt całkowity (zakładowy, fabryczny) koszt wytworzenia, będący sumą technicznego kosztu wytworzenia oraz kosztów zarządu,
    * koszt własny sprzedaży (pełen koszt własny), będący sumą wszystkich kosztów bezpośrednich i pośrednich.

Układ kalkulacyjny jest charakterystyczny dla rachunku kosztów pełnych. W rachunkowości istnieją również inne systemy rachunku kosztów, wśród których najbardziej rozpowszechnił się rachunek kosztów zmiennych. Klasyfikuje on koszty według kryterium zmienności w zależności od zmian wielkości produkcji. W ramach tego rachunku kosztów wyróżniamy:

    * koszty zmienne
    * koszty stałe

Podstawowa działalność operacyjna. Wynik.

WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ = wynik na podstawowej działalności operacyjnej (wynik na sprzedaży) z plusem lub minusem. oraz wynik na pozostałej działalności operacyjnej z plusem lub minusem.

wynik na podstawowej działalności operacyjnej to wynik na sprzedaży produktów oraz wynik na sprzedaży towarów.
wynik na pozostałej działalności operacyjnej to przychody z pozostałej działalności operacyjnej minus koszty pozostałej działalności operacyjnej. np nietypowa sprzedaż, obroty papierami wartościowymi.


WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ = wynik na działalności operacyjnej z plusem lub minusem oraz wynik na operacjach finansowych z plusem lub minusem.

wynik na operacjach finansowych to przychodu z operacji finansowych minus koszty z operacji finansowych


WYNIK FINANSOWY BRUTTO = wynik na działalności gospodarczej z plusem lub minusem oraz wyniki nadzwyczajne (straty i zyski nadzwyczajne) z plusem lub minusem.

WYNIK FINANSOWY NETTO (WYNIK BILANSOWY) = wynik finansowy brutto minus obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.

Konta wynikowe

KONTA WYNIKOWE - konta kosztów i przychodów. powstanie i zwiększanie kosztów po stronie debetowej.

1 podzielność kont:
 - podział poziomy kont.
 - podział pionowy kont.

2 łączenie kont:
 - o jednorodnym charakterze.
 - o przeciwstawnym charakterze.

np konta którego przedmiot jest zbyt ogólny:
materiały możemy podzielić na paliwa oraz części zapasowe (Wn na Wn; Ma na Ma).


PODZIAŁ POZIOMY - z obu stron konta rozdzielonego wydzielamy pewne części zapisu i umieszczamy je na nowo wprowadzonym koncie. poziomy podział konta polega na podziale przedmiotu ewidencji konta (np. środków trwałych) na jego składniki (np budynki i budowle oraz maszyny i urządzenia) i przeznaczeniu odrębnych kont dla wyodrębnionych w ten sposób składników.
np. konto, którego przedmiot ewidencji ma niewłaściwą wycenę:
korekta dodatnia, konto korygowane i korygujące ma saldo dodatnie:
Środki trwałe (konto korygowane), z Ma zabieramy i przenosimy na umorzenie środków trwałych na Ma (konto korygujące).

PIONOWY PODZIAŁ - polega na wydzieleniu części obrotu lub obrotów powstałych z pewnego określonego tytułu, z danego konta na inne oddzielne konto. konto podlegające podziałowi pionowemu określane jest jako konto podstawowe, konta zaś uzyskane z podziału - konta korygujące.


ŁĄCZENIE KONT:
np. łączenie kont należności i zobowiązań np z urzędem skarbowym:
z konta Należności i z konta Zobowiązania przenosimy Ma na Ma, Wn na Wn na konto Rozrachunki (konto o charakterze mieszanym: aktywno-pasywnym)

piątek, 1 kwietnia 2011

Konta syntetyczne i analityczne

tylko na kontach syntetycznych obowiązuje podwójny zapis. Natomiast na kontach analitycznych (szczegółowych) obowiązuje zapis pojedynczy powtórzeniowy.
np konto materiały możemy podzielić na materiał X oraz materiał Y

suma sald szczegółowych jest równa sumie sald konta syntetycznego.


konta syntetyczne - zwane głównymi, służą do ujmowania w zbiorczych zapisach operacji gospodarczych dotyczących całych grup środków gospodarczych i ich źródeł pochodzenia. z tych kont wynikają dane liczbowe wykazywane w bilansie. do wybranych kont syntetycznych są prowadzone zbiory kont analitycznych, uzyskanych z podziału poziomego konta syntetycznego.

konta analityczne - konta ksiąg pomocniczych, służą do szczegółowego rozwinięcia obrotów i sald danego konta syntetycznego.

Zakładowy plan kont

firmy muszą posiadać zakładowy plan kont.
ministerialny plan kont - wzorcowy plan kont - opracowuje go ministerstwo finansów.

9 zespołów kont powiązanych ze sobą tematycznie, pokazuje jakie powinny być podzespoły.
w Polsce najczęściej 3 cyfrowe:
1cyfra - z jakiego zespołu
2cyfra - z jakiego podzespołu
3cyfra - o jakie konto chodzi

ewidencyjne ujęcie aktywów pieniężnych i innych inwestycji krótkoterminowych oraz kredytów i pożyczek.

Aktywa pieniężne

Aktywa pieniężne to:
1 krajowy środki płatnicze:
 - pieniądz krajowy (PLN)
 - pełniące funkcje pieniądza instrumenty, weksle, czeki, akredytywy, polecenia zapłaty, przekazy pocztowe w PLN.

2 waluty obce:
 - dewizy - pełniące funkcje pieniądza instrumenty wyrażone w walucie obcej,
 - inne aktywa finansowe w tym lokaty pieniężne i naliczone odsetki od aktywów finansowych.

Aktywa pieniężne są płatne lub wymagalne w ciągu 3 m-cy od dnia otrzymania wystawienia.

Formy obrotu środkami pieniężnymi

formy obrotu środkami pieniężnymi:
1 gotówkowy - wpłaty i wypłaty gotówki do (z) kasy oraz na (z) rachunku bankowego
2 bezgotówkowy - polega na uznaniu i obciążaniu rach bankowego w postaci:
- poleceń przelewu
- plecenia zapłaty
- czek rozrachunkowy
- akredytywy
- karty płatnicze
- rozliczenia planowe
- okresowe rozliczenia sald

bezgotówkowo rozliczamy transakcje z innymi przedsiębiorcami, których wartość przekracza 15000 euro.

Zasady gospodarki krajowej

gospodarka krajowa - zasadny dokonywania wpłat i wypłat gotówki z/do kasy.

dowody pierwotne - faktura, lista płac.
dowody wtórne - asygnat kasowy (KP, KW).

RAPORT KASOWY -  prowadzony na bieżąco na podstawie dowodów, chronologicznie ujmuje się wpłaty i wypłaty.

Kierownik jednostki ustala wielkość POGOTOWIA KASOWEGO - max wielkość środków pieniężnych jaka może być przechowywana w kasie.
Wielkość pogotowia kasowego zależy od potrzeb i od możliwości zabezpieczenia tych środków pieniężnych w kasie.

wycena operacji wyrażonych w walutach obcych:
- na dzień bilansowy - aktywa i pasywa po średnim kursie NBP z tego dnia
- na dzień przeprowadzenia operacji - sprzedaż (zakup) walut oraz zapłata należności (zobowiązań) po kursie kupna (sprzedaży) banku z usług którego jednostka korzysta.

Środki pieniężne w banku

na rachunkach bankowych, otwarcie na podstawie umowy, na mocy której bank zobowiązuje się do przechowywania środków pieniężnych oraz wykonywania dyspozycji posiadacza rachunku.
- rach bieżący
- rach pomocniczy
- rach terminowy
- rach środków wyodrębnionych np zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (odestki na tym rachunku nie są przychodem tylko zwiększają ten fundusz).
- rach krótko i długoterminowych

ewidencja odbywa się wyłącznie na podstawie WB!

Obrót bezgotówkowy za pośrednictwem banku

Obrót bezgotówkowy za pośrednictwem banku:

- Czek gotówkowy - papier wartościowy którym wystawca składa dyspozycje wypłaty gotówki z jego rachunku kwoty na która czek został wystawiony okazicielowi albo osobie wskazywanej na czeku.
- polecenie przelewu : dyspozycja złożona przez dłużnika aby BN przelał określona kwotę z jego rachunku na wskazany prze niego rachunek wierzyciela.
- polecenie zapłaty : dyspozycja złożona bankowi przez wierzyciela aby ten przelał określoną kwotę z rachunku dłużnika na rachunek wierzyciela Warunki:    -banki maja zawarte stosowne porozumienia -Dłużnik udzielił wierzycielowi upoważnienia -Max kwota pojedynczego polecanie przelewu to: 1000E os. Fizyczna nie prowadząca działalności gosp.; 50000E pozostali dłużnicy.
- czek rozrachunkowy : dokument w którym wystawca czeku zleca bankowi przelanie kwoty na rachunek okaziciela bądź właściciela czeku.
- czek potwierdzony : bank potwierdza istnienie wystarczających środków na rachunku wystawcy
- czek gwarantowany : gwarantuje realizacje nawet w przypadku braku środków na rachunku wystawcy
-  akredytywa -  wyodrębnienie przez bank na wniosek dłużnika środków na jego rachunku i przekazanie ich do banku wierzyciela w celu dokonania zapłaty za spełnione przez wierzyciela świadczenia.
- rozliczenie planowane – wykorzystywane są przez kontrahentów realizujących stałe i powtarzane usługi Np. sklep – piekarnia . Odbiorca przelewa na rzecz dostawcy  w określonym terminie określona kwotę. Na koniec okresu wystawca wystawia fakturę z kwotą rzeczywistych dostaw kwotę faktury porównuje się z rzeczywistymi przelewami.
- okresowe rozliczenie saldami – stosowanie gdy kontrahentami są jednocześnie względem siebie dostawcami i odbiorcami
- kwoty płatnicze:
    Kwoty debetowe : posiadacz karty może regulować swoje płatności do wysokości stanu swojego konta
    Kwota kredytowa : płatności mogą przekraczać stan konta

Inne środki pieniężne

INNE ŚRODKI PIENIĘŻNE

-czeki obce płatne w ciągu 3 miesięcy od daty wystawienia
- weksle obce
- środki pieniężne w drodze

Kt Inne „środki pieniężne”          analityka Kt ”czeki obce”

Weksel -  papier wartościowy w którym wystawca zobowiązuje siebie lub osobie wskazywana na wekslu do bezwarunkowej zapłaty określonej kwoty w określonym miejscu i terminie określonej osobie

ODSETKI DYSKONTOWE:
O=(k*d*t)/(100 * 365)  weksle za okazaniem
k - kwota rozrachunku (zobowiązania)
d – roczna umowna stopa %
t –liczna dni na które weksel został wystawiony

Suma wekslowa  dla weksli płatnych w określonym terminie płatności :

S = (k*100)/(100- (d*t)/365)

Trasant –wystawca weksla
Trasat -  ten kto płaci
Remitent -  osoba na rzecz której ma być zaplata
Akcept – poręczenie wekslowe podpisanie się na wekslu
Indosować – przenieść prawa z weksla na inna osobę remitent ma takie prawo zmienia się w indosanta - ten na kogo przeniesiono te prawa to indosatariusz
Dyskontować – przed terminem spłaty weksla (bank potrąca odsetki)

Ewidencja weksli obcych (weksle obce analityka do konta inne ś.p.) duże konto NIEPRZPISANE

Środki pieniężne w drodze

Środki pieniężne w drodze
    Wpłata i wpłata z banku
    Przelewy miedzy różnymi rachunkami bankowymi
    Operacje czekami i wekslami obcymi
Z uwagi na brak WB

KT Środki pieniężne w drodze
(Dt KT „kasa” KT „inne rachunki bankowe” Ct KT „rachunek bieżący”)

Ewidencja weksli własnych

Kt „Zobowiązania wekslowe własne”
(Dt  Kt „rachunek Bieżący albo kasa” Ct Kt „rozrachunki z dostawcami  Kt koszy finansowe”)

Kredyty

Kredyty :  podstawowa czynność banku komercyjnego .Udzielane tylko na określony cel

Odsetki są kosztami finansowymi wyjątki to :
- koszt inwestycyjny – na budowę lub zakup środka trwałego lub wart niematerialnej i prawnej. Koszty obsługi kredytu naliczone do dnia przyjęcia do użytku zwiększającego ich wartość początkową.
- koszty obsługi kredytu zaciągniętego na finansowanie uzasadnienie długotrwałego procesu produkcji lub przygotowanie do sprzedaży. Zwiększają koszt nabycia bądź wytworzenia.

Kredyty mogą być wykorzystane w formie :
- k. w rachunku kredytowym (ewidencja na koncie „kredyty (bankowe)”)
- k. w rachunku bieżącym (ewidencja na koncie ” rachunek bieżący ”)

Kredyty bankowe:
DT: Rach. Bieżący (spłata kredytu z rach bieżącego); Kasa (spłata kredytu gotówka); przychody finansowe (dodatkowe różnice kursowe).
CT: rachunek bieżący (zaciągniecie kredytu na rach.); kasa (zaciągniecie kredytu gotówkowego); rozrachunki z dostawcami (kredyt na pokrycie zobowiązań); koszty finansowe (ujemne różnice kursowe).

Fazy gospodarcze

Majątek pozostaje w ruchy okrężnym
2 podstawowe fazy gospodarcze :
1) zaopatrzenie zakup
2) wykorzystanie eksploatacja składników majątkowych podstawowa działalność gosp.
3) zbyt sprzedaż
Wspólnym elementem tych 3 procesów są środki pieniężne i koszty

Rachunek kosztów

Podstawy rachunku kosztów
Rachunek kosztów cześć rachunkowości która zajmuje się kosztami
Rachunek kosztów jest systemem informacyjnym dostarcza informacji o kosztach jest systemem przetwarzania danych kosztowych

Ogół czynności które należy wykonać aby ustalić koszty działalności przedsiębiorstwa.

Koszty trzeba ustalić wycenić udokumentować
Ewidencja kosztów – zapis
Rozliczenie kosztów .
Kalkulacja kosztów badanie kosztów jednostkowych sprawozdawczość z zakresu kosztów analiza kosztów. Planowanie normowanie porównywanie kosztów wnioskowanie badanie odchyleń od zaplanowanych kosztów.

Informacje które służą celom ustalenia kosztów.
Informacje kosztowe SA potrzebne przy podejmowaniu decyzji gospodarczych -> informacje decyzyjne w zarządzaniu przedsiębiorstwem umieścimy w rachunkowości zarządczej.

Rachunkowość zarządcza – decyzje na własne ryzyko
Rachunkowość finansowa – dokładnie sprecyzowana unormowana

Rachunek kosztów w rachunkowości finansowej
Niezbędne informacje kosztowe:
-podatki (CIT – dochodowy -> rocznica mieczy przychodami a kosztami )
- podatki kosztowe (do nieruchomości od środków transportu)
- Opłaty skarbowe notarialne
- Ubezpieczenia społeczne które pokrywa pracodawca
- Do ustalenia wyniku finansowego (rachunek zysków i strat -> zbiór przychodów i kosztów
    -> porównawczy kalkulacyjny)
- sprawozdanie statystyczne (Gusowskie ) – firmy SA zobowiązane co miesiąc składać sprawozdania statystyczne do statystyki państwowej (układ rodzajowy)
- w przedsiębiorstwach wytwórczych których efektem jest wytwarzanie wyrobów -> wartość wyrobów ich wycena ustalana jest na podstawie kosztów wytworzenia tych wyrobów

Systematyczny rachunek kosztów -  dostarcza informacji o niezbędnych kosztach : tradycyjny podstawowy
Przekrój kosztów wg rodzajów : układ rodzajowy kosztów
- wyodrębniony zestaw kont
?    analityka kod innych kont

Koszty - układ rodzajowy kosztów

Koszty – wynikają z zużycia zastosowanych środków dotyczących tylko działalności operacyjnej

Koszty rodzajowe – (wg rodzajów)  -> koszty podstawowe
Koszty odpowiadające prostym elementom procesu pracy
Koszty jednorodne które w danym przedsiębiorstwie nie można już rozłożyć na prostsze składniki Bez wykazywania na co te koszty poszły

UKŁAD RODZAJOWY
1)    amortyzacja
2)    zużycie materiałów i energii
3)    usługi obce (remontowe transportowe telekomunikacyjne)
4)    podatki i opłaty
5)    wynagrodzenia (brutto)
6)    Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników
7)    Pozostałem koszty (inne) delegacji reklamy
 Ewidencja : zespół ewidencji 4 kont (7 kont ale czasem przedsiębiorstwa rozbudowują te konta).

ZESPÓŁ 4:
konto różne konta -> ewidencja kosztów wg rodzajów -> konto koszty wg rodzajów -> przeksięgowanie kosztów wg rodzaju sumami zbiorczymi w końcu roku -> konto wynik finansowy <- przeksięgownie przychodów ze sprzedaży.

Koszty wg rodzajów nie są zbyt dobrym źródłem do podejmowania decyzji gospodarczych. Są to koszty okresu danego przedsiębiorstwa Nie ma tu połączenia kosztów z efektami tych kosztów.

Możemy zbadać strukturę kosztów -> udział poszczególnych kosztów w całości poniesionych kosztów (najczęściej w % ) Dynamika struktury kosztów -> zmiany kosztów w czasie

Koszty wg rodzajów sa planowane. Zestawia się potem koszty planowane z kosztami rzeczywistymi. Pojawiają się odchylenia. Analizujemy te różnice czy są korzystne czy niekorzystne.

czwartek, 31 marca 2011

Układ kalkulacyny kosztów

-dokonuje się grupowania kosztów na potrzeby kalkulacji (kosztow jednostkowych)
-jednostka kalkulacyjna, nośnik kosztów (by można było ustalić koszty produktów trzeba zastosować układ kalkulacyjny)

Koszty grupujemy ze względu na potrzeby kalkulacji:
Koszty bezpośrednie – koszty, które na podstawie dowodów źródłowych dokładnie (ustalimy w jakim wyrobie są (zużycie pewnych materiałów) możemy odnieść do poszczególnych jednostek kalkulacyjnych
A. Koszty bezpośrednie: materiały bezpośrednie, ?płace bezpośrednie (można dokładnie odnieść na jednostki kalkulacyjne, płace pracowników, które można identyfikować, np. glazurnik za m2 ułożenia ?inne koszty bezpośrednie (nawet energii)
Koszty zaczynają odgrywać coraz mniejszą rolę, bo jest amortyzacja

B. Koszty pośrednie – niemożliwe jest odniesienie ich dokładnie do poszczególnych jednostek kalkulacyjnych, np. płace kierownictwa, kadry inżynieryjnej, materiały: smary, oleje, amortyzacja; udział tych kosztów rośnie; są to koszty wspólne działalności (np. maszyny), np. pion finansowo-księgowy; czasem koszty te stanowią 80% kosztów

Koszty te łączymy według wydziałów w przedsiębiorstwie
? koszty wydziałowe (wg wyodrębnionych komórek organizacyjnych przedsiębiorstwa); można ustalić kto, za co odpowiada, co na wydziale jest wykonane
?koszty zarządu produkty mogą być wycenione wg wydziałowego (technicznego) kosztu wytworzenia (obejmuje koszty bezpośrednie i wydziałowe)

C. Koszty sprzedaży


ZESPÓŁ 5: KONTA ZESPOŁU 4 + KONTO KOSZTY TYPÓW I RODZAJÓW DZIAŁALNOŚCI.

różne konta -> ewidencja kosztów wg rodzajów -> koszty wg rodzajów
rozliczenie kosztów -> arkusz rozliczeniowy kosztów -> konto koszty wg typów i rodzajów: działalność podstawowa (produkcja i handel) oraz koszty wydziałowe (zarządu, zakupu, sprzedaży)

Koszty powstałe w przedsiębiorstwie

Koszty powstające w przedsiębiorstwie :
Koszty stałe- nie zmieniają się wraz z wielkością produkcji (w pewnym przedziale produkcji)
Koszty zmienne- zmieniają się wraz ze zmianą produkcji: a) proporcjonalnie-liniowo b)szybciej – progresywnie c) degresywnie
Podział ten jest potrzebny przy wycenie produktów wg ustawy: nie wszystkie koszty wydziałowe, ale wydziałowe zmienne i część wydziałowych stałych

Istotną rolę podział ten odgrywa w rachunkowości zarządczej (służy do ustalenia produkcji, opłacalności , obszaru rentowności przy planowaniu zysków)

Koszty inżynieryjne-można policzyć
Koszty menedżerskie – nie można ustalić ich wielkości, np. koszty reklamy

Kalkulacja opłacalności: a)istotne b) nieistotne

Koszty utraconych okazji (szans) –koszty negatywne, wynikają z ograniczonej możliwości dysponowania środkami
Koszty ciągnione- wynikają z podjętej wcześniej działalności gospodarczej, z reguły są kosztami stałymi

Ceny nabycia

Rzeczowe aktywa obrotowe kupione (towary i materiały) powinniśmy wyceniać po rzeczywistej cenie nabycia
Rzeczywista strona nabycia = rzeczywista cena zakupu + koszty zakupu

Koszty: Spedycji (usługi transportowe wyładunek załadunek ubezpieczenie ładunku w drodze)
Kt „Usługi obce” Kt „Rozliczenie zakupu” Kt „Koszty zakupu”

Odchylenia od cen ewidencyjnych

Do ewidencji materiałów po cenie zakupu
Cena zakupu ulega zmianom.
Ewidencja często jest prowadzona w komputerze. Jest tam zainstalowany odpowiedni program finansowy który ewidencjonuje materiału i towary . Częste zmiany cen utrudniałyby prace programowi. Dlatego często stosujemy stałe ceny

Do ewidencji stosuje się stałe ceny ewidencyjne
Np.     Planowaną cenę
    Głównego dostawcy
    Średnia cena z poprzedniego miesiąca

Kt „Rozrachunki z dostawcami ”-> wpływ faktury za zakupione materiały (wg rzeczywistej ceny zakupu - FRA) Konto „Rozliczenie zakupu” -> przyjęcie materiału wg stałych cen ewidencyjnych-PZ Konto „materiały ”

Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów -> konto korygujące
Kt „rozliczenie zakupu” Kt „odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów”
konta służą do przeksięgowywania odchyleń.

Materiały – konto korygowane
Rozliczenia zakupu – porównanie PZ i Fa

VAT

Podatek VAT zastępuje podatek obrotowy. Jest to podatek od wartości dodanej. Podatek VAT do zapłacenia = VAT należny – VAT naliczony. Należy rozliczyć per saldo co miesiąc do 20 dnia każdego miesiąca (deklaracja VAT-7)

Przedsiębiorstwa są zobowiązane do prowadzenia rejestrów (wykazów):
1)rejestr zakupu (otrzymane fa oryginał/VAT naliczony)
2)rejestr sprzedaży (wydane fa/VAT należny)

Zwrot VAT:
a)bezpośredni – US zwraca pieniądze
b)pośredni – poprzez zmniejszenie wpłaty podatku należnego.
Faktura:
1)wartość przedmiotu zakupu (netto)
2)wartość VAT
wartość = wart. przeniesiona + wart. Dodana

Gdy VAT naliczony > VAT należny => zwrot bezpośredni podatku.
Przedsiębiorstwa muszą prowadzić rejestry:
1)zakupu – wykaz faktur, które do nas dotarły od dostawcy (od kogo faktura; identyfikacja podatkowa; wartość netto i brutto; VAT).
2)sprzedaży-komu sprzedaliśmy z identyfikacją (wartość faktury netto, brutto, VAT)
US ma konto w NBP
Tu było księgowanie konta: rozliczenie zakupu/ r-ki z dostawcami/ towary/ VAT naliczony/ VAT należny/ sprzedaż towarów/ r-ki z odbiorcami/ r-ki z US z tytułu VAT

oryginał FA daje nam podstawę do zwrotu podatku VAT należnego
podatek od całej wartości, czyli podatek należny, odejmujemy od niego podatek od wartości poniesionej. różnica jest podatkiem od wartości dodanej.

Proces produkcji

PROCES PRODUKCJI:
-koszty produkcji (działalności gospodarczej): zużycie materiałów; amortyzacja, koszty osobowe, usługi obce
-efekty produkcji

ewidencja ilościowo wartościowa:
konto materiały -> wydanie na cele produkcyjne (gosp.) materiałów RW -> konto zużycie materiałów
konto rozliczenie kosztów -> rozliczenie kosztów zużycia materiałów -> koszty wg rodzajow i typow dzialan (wg miejsca powstania)

Amortyzacja

Amortyzacja:
1)Stała (liniowa/prosta) – zużycie śr. trw. jest stałe w czasie (stałość zużycia proporcjonalna do czasu)
2)Zmienna:
    a)progresywna – rosnące tempo zużycia
    b)degresywna – malejące tempo zużycia

czas zużycia – oparty na statystyce
a%=10% tzn. środek trwały w ciągu roku przenosi 10% swojej wartości na wartość produkcji

Tabele stawek amortyzacyjnych – amortyzacyjnych ustawie o podatku dochodowym
Metoda naturalna - stałość zużycia do wykonywanej produkcji. Potrzebna wartość początkowa i możliwości produkcyjne maszyny.

Dowodz księgowe

Dowód księgowy, dokument będący podstawą dokonanego zapisu w księgach rachunkowych (np. faktura VAT).

treść dowodu księgowego
Ustawa o rachunkowości wymaga, aby dowód księgowy zawierał:

    * określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego
    * określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej
    * opis operacji gospodarczej, oraz jej wartość, w miarę możliwości określoną także w jednostkach naturalnych
    * datę dokonania operacji, a także datę wystawienia dowodu (gdy sporządzono go pod inną datą)
    * podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów
    * stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania

Cechy dowodu księgowego [edytuj]

Zgodnie z ustawą o rachunkowości, dowody księgowe powinny być:

    * rzetelne - zgodne z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczej
    * kompletne
    * wolne od błędów rachunkowych

Niedopuszczalne w dowodach księgowych jest dokonywanie wymazywania i przeróbek.

Rodzaje dowodów księgowych 

Wyróżnić można następujące rodzaje dowodów księgowych:

    * zewnętrzne własne - przekazane w oryginale kontrahentowi
    * zewnętrzne obce - otrzymane od kontrahentów
    * wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki

Podstawą do zapisów w księgach rachunkowych mogą być również dowody księgowe:

    * zbiorcze - służące do dokonania łącznych zapisów kilku dowodów źródłowych, które muszą być wymienione w dowodzie zbiorczym
    * korygujące
    * zastępcze - wystawione do czasu otrzymania dowodu zewnętrznego obcego
    * rozliczeniowe - ujmujące dokonane uprzednio zapisy według nowych kryteriów klasyfikacyjnych

Inkasent

Inkasent - jest to osoba prawna, fizyczna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Organ podatkowy nie może ściągnąć z inkasenta podatku, jeśli podatnik nie uiścił wcześniej tej daniny. Za pośrednictwem inkasentów może być zarządzony pobór podatków.

środa, 23 marca 2011

Jak poprawiać błędy księgowe?

Poprawa błędów księgowych:
źródła błędów:
- błędy w dokumentach księgowych
- w zapisach w urządzeniach księgowych
- w zestawieniach pomocniczych i kontrolujących
- niezaksięgowanie operacji.

STORNO - zapisy korygujące dokonywane za pomocą specjalnego księgowania, spełniającego wszystkie warunki zasady podwójnego zapisu.

STORNO CZARNE - dokonanie zapisu korygującego na tych samych kontach, na których nastąpiło błędne księgowanie lecz po odwrotnych stronach.

STORNO CZERWONE - dokonanie zapisu korygującego za pomocą liczb ujemnych na tych samych kontach i po tych samych stronach, na których nastąpiło błędne księgowanie.